Skip to main content
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri

Çimento Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği: Riskler ve Önlemler

Çimento sektöründe iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alan tam donanımlı fabrika çalışanı

Çimento Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği: Riskler, Önlemler ve Yasal Süreçler

Çimento üretimi, ağır sanayinin en kritik kollarından biridir ve İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) mevzuatına göre “Çok Tehlikeli” sınıfta yer alır. Hammaddenin ocaktan çıkarılmasından klinker üretimine, öğütmeden paketleme ve sevkiyata kadar her aşama, çalışanlar için ciddi potansiyel tehlikeler barındırır.

Birosgb.com olarak bu rehberde, çimento sektöründe iş sağlığı ve güvenliği standartlarını, sıkça karşılaşılan meslek hastalıklarını ve 6331 sayılı kanun kapsamında alınması gereken profesyonel önlemleri detaylandıracağız.

1. Çimento Fabrikalarında Temel Risk Faktörleri

Çimento Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği süreçlerini yönetmek, sadece yasal bir zorunluluk değil, hayati bir sorumluluktur. Sektörde kaza ve meslek hastalığı riskini artıran ana faktörler şunlardır:

  • Toz ve Solunum Yolu Hastalıkları: Üretimin kaçınılmaz bir parçası olan toz (özellikle silika tozu), gerekli önlemler alınmadığında “Silikozis” ve “Pnömokonyoz” gibi geri dönüşü olmayan akciğer hastalıklarına yol açabilir.

  • Gürültü ve Titreşim: Kırıcılar, bilyalı değirmenler ve büyük fanlar 85 dB üzeri gürültü kaynaklarıdır. Uzun süreli maruziyet kalıcı işitme kayıpları yaratır.

  • Yüksek Isı ve Termal Konfor: Döner fırınlar ve klinker soğutucularındaki aşırı sıcaklıklar, çalışanlarda ısı çarpması ve yanık riski oluşturur.

  • Yüksekte Çalışma: Silolar, siklonlar, bant konveyör hatları ve bakım platformları düşme riskinin en yüksek olduğu alanlardır.

  • Hareketli Aksam ve Mekanik Riskler: Konveyör bantlar, dişliler ve döner aksamlar, uzuv sıkışması gibi ciddi yaralanmalara davetiye çıkarabilir.

2. Tozla Mücadele ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesi

Çimento Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği’nin “kırmızı çizgisi” tozla mücadeledir. Tozun kaynağında bastırılması en etkili yöntemdir.

  • Kapalı Sistemler: Bant konveyörlerin, elevatörlerin ve transfer noktalarının tamamen kapalı hale getirilmesi.

  • Endüstriyel Filtreleme: Torbalı filtre ve elektrofiltre sistemlerinin düzenli bakımı, tozun ortama yayılmasını engeller.

  • Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Mühendislik önlemlerinin yetersiz kaldığı noktalarda, çalışanların FFP3 standardında toz maskeleri ve tam korumalı gözlükler kullanması zorunludur.

3. Güvenlik Kültürü ve İSG Eğitimleri

Teknik önlemler kadar, çalışanların bilinç düzeyi de kazaların önlenmesinde kilit rol oynar. Bir OSGB uzmanları tarafından verilen iş güvenliği eğitimleri şunları kapsamalıdır:

  • Acil durum eylem ve tahliye planları.

  • KKD’lerin (Baret, maske, iş ayakkabısı) doğru kullanımı.

  • Makine koruyucuları ve EKED (Etiketle, Kilitle, Emniyete Al, Dene) sistemlerinin uygulanması.

  • Yüksekte çalışma ve iskele güvenliği eğitimleri.

4. Periyodik Kontroller ve Risk Değerlendirmesi

Çimento tesislerinde risk analizi statik bir belge değil, yaşayan bir süreç olmalıdır. İşletmedeki basınçlı kaplar (kompresörler, hava tankları), kaldırma araçları (vinçler, forkliftler) ve elektrik tesisatlarının periyodik kontrolleri yetkili kuruluşlarca yapılmalıdır. Ayrıca ortam ölçümleri (toz, gürültü, termal konfor, titreşim) düzenli aralıklarla tekrarlanarak raporlanmalıdır.


Sıkça Sorulan Sorular

Çimento fabrikaları hangi tehlike sınıfına girer?

Çimento üretimi tesisleri, İSG kanununa göre “Çok Tehlikeli” sınıfta yer alır. Bu nedenle (A) veya (B) sınıfı İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi bulundurma zorunluluğu vardır.

Çimento tozunun zararları nelerdir?

Çimento tozu, içerdiği silika nedeniyle uzun vadede solunum yollarında tahribata, Silikozis hastalığına, ciltte tahrişe ve göz rahatsızlıklarına neden olabilir.

Çimento sektöründe en sık görülen iş kazaları nelerdir?

Yüksekten düşme, malzeme düşmesi, hareketli makine parçalarına sıkışma ve araç kazaları (forklift/kamyon) sektörde en sık raporlanan kaza türleridir.


Sıfır Kaza Hedefi

Çimento sektörü İSG konusunda “Sıfır İş Kazası” ve “Sıfır Meslek Hastalığı” hedefine ulaşmak imkansız değildir. Doğru risk analizi, proaktif önlemler ve profesyonel bir İSG yönetimi ile güvenli bir çalışma ortamı yaratılabilir.

İşletmenizin İSG süreçlerini, risk değerlendirmesini ve yasal uyumluluk denetimlerini profesyonel ellere emanet etmek için Bir OSGB  uzmanlarıyla bugün iletişime geçin. Güvenli üretim, verimli üretimdir.